Lotos

Zintegrowany Raport Roczny 2014

Bezpieczne miejsce pracy

WYPOWIEDŹ

Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia należą do priorytetów Grupy Kapitałowej LOTOS. Kierujemy się zasadą, w myśl której „żadna praca nie jest na tyle ważna i pilna, aby nie można jej było wykonać bezpiecznie”.

Jarosław Jóźwiak
Szef Biura Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Zdrowia Grupy LOTOS, Lider Strategii CSR w obszarze wzmacniania sfery zdrowia i bezpieczeństwa
+Przeczytaj całą wypowiedź -Zamknij

Systematycznie wprowadzamy nowe rozwiązania techniczne i organizacyjne mające na celu podniesienie poziomu świadomości i zaangażowania pracowników oraz zapewnienie bezpiecznych warunków pracy dla wszystkich osób przebywających i pracujących na terenie naszego przedsiębiorstwa.

Podejmowane przez nas działania realizujemy zgodnie z polskim prawodawstwem, ale i monitorujemy przepisy unijne oraz standardy i wytyczne międzynarodowe. Projektując i wdrażając różnorodne rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa pracy, korzystamy między innymi z wiedzy i doświadczenia pracowników naszych zakładów. To właśnie oni zgłaszają pomysły poprawy stanu BHP na stanowiskach pracy i to oni proponują działania, jakie pracodawca powinien podjąć, aby zachować wysoki poziom bezpieczeństwa. Śledzimy również to, co dzieje się w przemyśle i branży rafineryjnej na całym świecie - analizujemy niebezpieczne zdarzenia, wypadki czy awarie i niezwłocznie podejmujemy działania zapobiegające wystąpieniu podobnych sytuacji w naszym przedsiębiorstwie. Korzystamy z doświadczeń innych firm i doradców w zakresie szeroko pojętego H&S (Health and Safety) celem wdrażania nowoczesnych technologii i rozwiązań podnoszących poziom bezpieczeństwa pracy. Uczymy się również przez własne doświadczenie, ponieważ analizujemy wszystkie niebezpieczne zdarzenia mające miejsce na terenie Grupy Kapitałowej LOTOS.

Od lat budujemy wysoki poziom kultury bezpieczeństwa pracy. Musimy pamiętać, że przedsiębiorstwo o wysokiej kulturze bezpieczeństwa charakteryzuje komunikacja oparta na wiedzy, doświadczeniu, wzajemnym zaufaniu oraz osobistej odpowiedzialności każdego pracownika za sprawy bezpieczeństwa przejawiającej się w codziennej pracy. W naszych działaniach stawiamy nacisk na edukację i zaangażowanie pracowników, jak i aktywizowanie naszej kadry kierowniczej, której obowiązkiem jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy oraz zmotywowanie wszystkich do wspólnego budowania kultury pracy. Również dzięki ścisłej współpracy z wykonawcami oraz podejmowaniu szeregu działań Grupa Kapitałowa LOTOS w sposób bezpośredni, jak i pośredni wpływa na podnoszenie standardów bezpiecznej pracy swoich wykonawców i ich podwykonawców.

Pomimo zaufania do naszych pracowników i wykonawców stosujemy regułę „zero tolerancji” dla lekceważenia zasad i nieprzestrzegania wymagań w zakresie bezpieczeństwa pracy. Nauczeni tragicznymi wydarzeniami, wypadkami czy awariami, jakie obserwuje się w przemyśle na świecie, wyciągamy z tych zdarzeń wnioski dla siebie i staramy się ich nie powtarzać. Pamiętamy, że kulturę bezpieczeństwa pracy, którą wspólnie budujemy ciężką pracą przez wiele lat, jest bardzo łatwo zniszczyć. A zdrowie i życie ludzkie naszych pracowników, wykonawców i gości jest dla nas najcenniejsze.


Zgodnie z naszą strategią biznesową oraz strategią CSR bezpieczeństwo pracy i ochrona zdrowia pracowników własnych, jak i współpracujących należy do priorytetów Grupy Kapitałowej LOTOS. Szczególną rangę nadajemy działaniom mającym na celu utrzymywanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa, minimalizowanie występujących zagrożeń i obniżanie wypadkowości. 

W spółkach Grupy Kapitałowej LOTOS corocznie wyznaczane są cele i zadania do realizacji, które ukierunkowane są na podniesienie bezpieczeństwa pracy, ujednolicenie wdrażanych standardów, wymianę doświadczeń i wiedzy specjalistów z branży bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia.

Realizacja strategii CSR w obszarze wzmocnienia sfery zdrowia i bezpieczeństwa opiera się na realizacji celu kluczowego, jakim jest podniesienie świadomości i poziomu zaangażowania kadry kierowniczej i pracowników wszystkich szczebli oraz podwykonawców w poprawę bezpieczeństwa. 

Miarą osiągnięcia zakładanego celu jest dla nas liczba zrealizowanych projektów poprawy bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia, liczba przeprowadzonych akcji edukacyjno-informacyjnych promujących bezpieczne warunki pracy oraz wysokość wskaźnika wypadkowości LTIF. Działania w tym obszarze realizujemy w sposób ukierunkowany na cele operacyjne zakładające:

  • realizację projektów poprawy bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia,
  • wzrost wpływu pracowników na bezpieczeństwo i ergonomię na własnym stanowisku pracy,
  • zmniejszenie wypadkowości,
  • zbudowanie kultury bezpieczeństwa w Grupie Kapitałowej LOTOS w oparciu o wzrost zaangażowania kierownictwa w propagowanie właściwych postaw.
Jednym z najistotniejszych mierników celu kluczowego jest osiągnięcie wymaganych wartości wskaźnika wypadkowości LTIF. Obrazuje on liczbę wypadków przy pracy przypadających na milion roboczogodzin przepracowanych przez pracowników przedsiębiorstwa. W 2014 r. wskaźnik ten dla Grupy Kapitałowej LOTOS wyniósł 2,3 wobec 4,4 rok wcześniej. Zarejestrowano 21 zdarzeń wypadkowych, w tym 19 ze zwolnieniem lekarskim. Oznacza to zmniejszenie wypadkowości o ok. 46% w porównaniu z 2013 r.

W minionym roku w grupie kapitałowej nie odnotowano wypadków ciężkich i  zbiorowych, wypadków na równi z wypadkami przy pracy oraz potwierdzonych przypadków chorób zawodowych. Miał miejsce natomiast jeden wypadek śmiertelny pracownika LOTOS Kolej, do którego doszło w wyniku niewłaściwego zabezpieczenia wagonów podczas wykonywania pracy manewrowej. Spółka przeanalizowała okoliczności zdarzenia oraz zwiększyła nadzór nad prawidłowością prac drużyn manewrowych i trakcyjnych.

W wypadkach uczestniczyło 4 pracowników kontraktorów wykonujących zadania na rzecz Grupy LOTOS.

Do największej liczby wypadków dochodziło w trakcie przemieszczania się po terenie instalacji produkcyjnych, na drogach ogólnodostępnych oraz po terenie budynków administracyjnych. Wypadki w tej kategorii stanowiły 38% wszystkich zdarzeń. Były to głównie potknięcia i poślizgnięcia najczęściej skutkujące urazami stawów skokowych i kolanowych. Z dodatkowej analizy przyczyn wypadkowości wynika, że przyczyny ludzkie doprowadziły do ok. 59% wypadków, zaś techniczne i organizacyjne stanowiły odpowiednio 29% i 12% wszystkich przyczyn.

Wypadki przy pracy
Grupa LOTOS 2012 r. 2013 r. 2014 r.
Liczba zatrudnionych 1/ 1 323 1 344 1 343
Wypadki przy pracy, w tym: 13 2/ 12 3
Śmiertelne 0 0 0
Kobiety 2 1 0
Mężczyźni 11 11 3
Absencja powypadkowa (dni kalendarzowe) 3/, w tym: 253 302 102
Kobiety 28 11 0
Mężczyźni 225 291 102
Choroby zawodowe Brak Brak Brak
Wskaźnik wypadkowości LTIF 4/
(na 1 mln przepracowanych godzin)
4,3 4,5 0,9
Wskaźnik wypadkowości LDR 5/
(na 200 tys. przepracowanych godzin)
0,9 0,9 0,2
Grupa Kapitałowa LOTOS 6/ 2012 r. 2013 r. 2014 r.
Liczba zatrudnionych 1/ 4 795  4 773  4 788
Wypadki przy pracy, w tym:  34 39 7/ 21 8/
Śmiertelne 0 0 1
Kobiety  5 7 2
Mężczyźni  29 32 19 9/
Absencja powypadkowa (dni kalendarzowe) 4/, w tym:  1 651 10/  1 238 784
Kobiety  196 174 79
Mężczyźni  1 455  1 064 705
Choroby zawodowe  Brak  Brak Brak
Wskaźnik wypadkowości LTIF 4/
(na 1 mln przepracowanych godzin) 
3,3  4,4 2,3
Wskaźnik wypadkowości LDR 5/
(na 200 tys. przepracowanych godzin) 
0,7  0,9 0,5

1/ Średnie zatrudnienie w roku dla spółek objętych raportowaniem wskaźników BHP.

2/ W tym 1 wypadek na równi z wypadkiem przy pracy.

3/ Naliczanie utraconych dni rozpoczyna się z chwilą uzyskania zwolnienia lekarskiego przez poszkodowanego pracownika.

4/ Wskaźnik LTIF – liczba wypadków powodujących niezdolność do pracy x10 6/liczba roboczogodzin.

5/ Wskaźnik LDR – liczba wypadków powodujących niezdolność do pracy x2*10 5 /liczba roboczogodzin.

6/ Spółki objęte raportowaniem wskaźników BHP w 2014 r.: Grupa LOTOS, LOTOS Asfalt, LOTOS Kolej, LOTOS Lab, LOTOS Oil, LOTOS Serwis, LOTOS Straż, LOTOS Ochrona, LOTOS Paliwa, LOTOS Infrastruktura, LOTOS Terminale, RCEkoenergia, LOTOS Biopaliwa, LOTOS Petrobaltic. W latach 2012-2013 uwzględniana była dodatkowo spółka LOTOS Tank (obecnie LOTOS-Air BP), która z uwagi na zmiany właścicielskie została wyłączona z zestawienia.

7/ W 2013 r. w Grupie Kapitałowej LOTOS odnotowano 39 wypadków przy pracy (w tym 5 wypadków na równi z wypadkami przy pracy), z czego 36 zakończonych zwolnieniem lekarskim.

8/ W 2014 r. w Grupie Kapitałowej LOTOS odnotowano 21 wypadków przy pracy, z czego 19 zakończonych zwolnieniem lekarskim.

9/ W tym 1 wypadek śmiertelny w LOTOS Kolej w Gdańsku.

10/ W tym 380 dni absencji, która była wynikiem wypadków z 2011 r.

Spadkowy trend wskaźnika LTIF w grupie kapitałowej świadczy o właściwym kierunku prowadzonych działań.  Należy również zaznaczyć, że znaczna część naszych pracowników wykonuje prace szczególnie niebezpieczne m.in. na terenie warsztatów, czynnych instalacjach produkcyjnych, platformach wydobywczych na morzu, w laboratoriach chemicznych czy torowiskach kolejowych. W związku z tym traktujemy bezpieczeństwo pracy w sposób priorytetowy, podejmując szereg działań dodatkowych, wykraczających poza wymagane przepisami prawa, związanych z najlepszymi światowymi praktykami w dziedzinie BHP.

W 2014 r. założone cele realizowaliśmy poprzez m.in.:

  • dokonanie przeglądu stanu bezpieczeństwa pracy w działających w Polsce spółkach grupy kapitałowej,
  • prowadzenie akcji edukacyjno-informacyjnych promujących bezpieczne warunki pracy,
  • przygotowanie jednolitych standardów w zakresie zapoznawania kontraktorów i gości z zagrożeniami w naszych spółkach,
  • wdrożenie Portalu BHP Grupy Kapitałowej LOTOS - elektronicznego narzędzia do monitorowania m.in. wypadków przy pracy i sytuacji niebezpiecznych zarejestrowanych w grupie kapitałowej,
  • opracowanie materiałów edukacyjnych dotyczących wypadków przy pracy,
  • szkolenie wewnętrzne dla kadry kierowniczej Grupy Kapitałowej LOTOS przypominające o odpowiedzialnościach i obowiązkach z zakresu BHP,
  • wyróżnienie najbezpieczniejszej spółki Grupy Kapitałowej LOTOS, którą została spółka LOTOS Biopaliwa oraz najbezpieczniejszego zakładu produkcyjnego Grupy LOTOS, którym został Zakład Nalewu Cystern.

Kładziemy nacisk na działania profilaktyczne i informacyjne, w ramach których prowadzone są przedsięwzięcia edukacyjne, szkoleniowe oraz programy prewencyjne, mające na celu minimalizację skutków chorób wśród pracowników. 

Corocznie Grupa LOTOS monitoruje stan zdrowia pracowników, zapewniając im jednocześnie, zgodnie z przepisami prawa, profilaktyczną opiekę medyczną.  W 2014 r. w Spółce nie odnotowano żadnego przypadku podejrzenia lub zgłoszenia choroby zawodowej.

W 2014 r. podjęliśmy dodatkowe działania ukierunkowane na profilaktykę zdrowotną pracowników Grupie Kapitałowej LOTOS:

  • V Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy, podczas którego przeprowadzono akcję profilaktyczną z zakresu badań przeciwnowotworowych. Chętni pracownicy wzięli udział w badaniach i konsultacjach lekarskich. Zorganizowano również warsztaty dla kobiet i mężczyzn pn. „Tajemnice i mity nowotworów” oraz „Profilaktyka nowotworu szyjki macicy i nauka samobadania piersi”;
  • szkolenia z zakresu właściwego sposobu użytkowania automatycznych defibrylatorów AED zlokalizowanych w miejscach ogólnodostępnych na terenie Grupy LOTOS w Gdańsku;
  • szkolenia praktyczne dla pracowników pionu produkcji w ramach tzw. Zespołu Ratowników Pierwszej Pomocy. Zajęcia odbywały się w salach szkoleniowych i na terenie instalacji produkcyjnych. Pracownicy dzięki cyklicznym ćwiczeniom są przygotowani, by udzielać pomocy kolegom w momencie wystąpienia zdarzeń wypadkowych;
  • ćwiczenia gaszenia pożarów przy użyciu sprzętu gaśniczego (gaśnice, agregaty gaśnicze) oraz udzielania pierwszej pomocy dla pracowników uczestniczących w szkoleniach okresowych BHP niezależnie od stanowiska i rodzaju wykonywanej pracy;
  • ćwiczenia właściwego reagowania na awarie, w tym ćwiczenia z zakresu ewakuacji, co prewencyjnie pozwala na bezpieczne i szybkie opuszczenie terenu zagrożonego;
  • akcje edukacyjne dotyczące m.in. profilaktyki cukrzycy, zdrowego trybu życia, pierwszej pomocy, aktywności i ćwiczeń fizycznych, ergonomii w biurze, organizacji prac na stanowisku pracy, bezpiecznego użytkowania chemikaliów czy ochrony pracowników przed hałasem;
  • publikacje, broszury zdrowotne oraz postery poświęcone problematyce profilaktyki chorób nowotworowych;
  • identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, czyli dokładne sprawdzenie i ocenienie zagrożeń mogących wystąpić w pracy. Dzięki prowadzonej systematycznie analizie zagrożeń na bieżąco weryfikuje się, czy zastosowano na danym stanowisku pracy wystarczające środki ograniczające lub eliminujące zagrożenia;
  • zapoznanie pracowników z zagrożeniami chemicznymi, gdy w miejscu pracy pojawia się nowa substancja chemiczna. W systematycznie aktualizowanym elektronicznym wykazie przechowywane są karty charakterystyki i informacje o produkcie zarówno dla produktów Grupy LOTOS, jak również tych zakupywanych na potrzeby funkcjonowania firmy. Tego typu rozwiązanie umożliwia niemal niezwłoczne dostarczenie niezbędnych informacji dotyczących substancji chemicznych (m.in. ich właściwości chemicznych, wymaganych środków ochrony, sposobu stosowania czy magazynowania) do pracowników, którzy mają z nimi do czynienia podczas wykonywania obowiązków służbowych. Oprócz kart charakterystyki i informacji o produkcie w wykazie znajdują się również informacje dotyczące klasyfikacji poszczególnych substancji. Dzięki temu przeglądając listę kart, w łatwy sposób można odróżnić substancje o danym zagrożeniu;
  • stosowanie odpowiednich zabezpieczeń zbiorowych i indywidualnych na stanowiskach pracy, na których istnieje możliwość negatywnego wpływu otoczenia na stan zdrowia pracownika. Każdy z pracowników jest odpowiednio wyposażony w odzież ochronną i środki ochrony indywidualnej chroniące przed zagrożeniem.
Dobra praktyka

Spółka LOTOS Paliwa dba o bezpieczeństwo swoich pracowników, dlatego w 2014 r. dla pracowników, których praca wymaga częstych podróży służbowych, np. z tytułu bieżącej współpracy z reprezentantami sieci stacji paliw LOTOS, zorganizowane zostało szkolenie z Bezpiecznej Jazdy II stopnia. W zajęciach uczestniczyło 110 osób.

Potrzeba zapewnienia wyższego poziomu bezpieczeństwa osób, od których wymagana jest nie tylko dobra technika jazdy, ale i godzenie jej z jednoczesnym wypełnianiem obowiązków służbowych, stała u podstaw organizacji specjalnie dla nich opracowanych zajęć. Program szkolenia obejmował m.in. przypomnienie podstawowych zasad bezpiecznej jazdy, naukę prawidłowej techniki pokonywania skrętu, hamowanie awaryjne, zmianę pasa ruchu w trudnych warunkach drogowych, czy wychodzenie z poślizgu. Zajęcia zakończyła próba sprawnościowa weryfikująca zdobytą przez uczestników wiedzę.

Szkolenie Bezpiecznej Jazdy II stopnia było kontynuacją pierwszego etapu szkolenia z doskonalenia techniki jazdy z 2013 r. Oba kursy były prowadzone przez Szkołę Jazdy kierowcy rajdowego Michała Kościuszko.

Zajęcia podniosły bezpieczeństwo jazdy uczestników. Od początku 2014 r. nie odnotowano w LOTOS Paliwa wypadków drogowych z udziałem pracowników spółki. W ankiecie ewaluacyjnej uczestnicy wysoko ocenili szkolenie zarówno pod względem merytorycznym, jak i organizacyjnym. 

W ramach doskonalenia działań w dziedzinie BHP realizujemy szereg inicjatyw ukierunkowanych na współpracę z interesariuszami zewnętrznymi. Do inicjatyw tych można zaliczyć m.in.:

  • współpracę z jednostkami naukowymi, np. poprzez realizowany projekt uczenia się ze zdarzeń mających miejsce w rafineriach Statoil Norwegia i Grupy LOTOS;
  • współpracę na rzecz bezpieczeństwa pracy w przemyśle naftowym i gazowym, zgodnie z zawartą m.in. przez Grupę LOTOS i inne przedsiębiorstwa z branży deklaracją podpisaną w Głównym Inspektoracie Pracy w 2011 r. Deklaracja zawiera porozumienie o współpracy na rzecz stałego podnoszenia i utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa pracy w przemyśle naftowym i gazowym. Jej podpisanie rozpoczęło współpracę najważniejszych firm sektora: Grupy LOTOS, PKN Orlen, PGNiG, PERN i OLPP;
  • wspólne, systematyczne ćwiczenia reagowania na sytuacje kryzysowe (awarie) i ewakuację z jednostkami zewnętrznymi Państwowej Straży Pożarnej czy Policji,
  • wymianę doświadczeń z zakresu BHP z przedstawicielami innych firm zewnętrznych,
  • udział w konferencjach zewnętrznych jako prelegenci krzewiący kulturę bezpiecznej pracy i dzielący się swoimi doświadczeniami. 

W Grupie LOTOS działa Komisja bezpieczeństwa i higieny pracy (Komisja BHP). Stanowi ona organ doradczy i opiniodawczy pracodawcy. Tworzą ją osoby reprezentujące pracodawcę, lekarz medycyny pracy oraz wybrani przez zakładowe organizacje związkowe przedstawiciele pracowników.

Komisja dokonuje przeglądów warunków pracy, ocenia stan bezpieczeństwa pracy i wypowiada się na temat podejmowanych przez pracodawcę środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym. 

W 2014 r. w ramach prac Komisji BHP i prowadzonych konsultacji dokonano przeglądu warunków pracy w Grupie LOTOS na terenie Zakładu Nalewu Cystern oraz Zakładu Produkcji Wodoru i Siarki. Omawiano również tematy dotyczące m.in.:

  • zapisów kart oceny ryzyka zawodowego dla danych stanowisk pracy,
  • treści procedur i instrukcji, w tym m.in. w sprawie zasad prowadzenia szkoleń w zakresie bezpieczeństwa pracy, zgłaszania i badania zdarzeń wypadkowych, wytycznych eksploatacji rusztowań.

Plany doskonalenia działalności

Systematycznie wyznaczamy sobie nowe cele i zadania, dążąc do osiągnięcia przez LOTOS miana lidera bezpiecznej pracy nie tylko w branży chemicznej i rafineryjnej, ale i wśród polskich pracodawców. Do planów na najbliższy okres zaliczamy m.in.:

  • wdrożenie systemu blokad Lockout-Tagout podczas prowadzenia wytypowanych prac na terenie wszystkich zakładów produkcyjnych Spółki,
  • wdrożenie metodologii szacowania ryzyka dla sytuacji niebezpiecznych rejestrowanych w Grupie Kapitałowej LOTOS,
  • wdrożenie systemu samokontroli stanowisk pracy w oparciu o tematyczne listy kontrolne,
  • rozwijanie elektronicznego narzędzia monitorowania systemu bezpieczeństwa pracy, tzw. Portalu BHP Grupy Kapitałowej LOTOS,
  • aktualizację wymagań i standardów BHP i p.poż. dla wykonawców,
  • konsultacje w ramach Komisji BHP mające na celu dokonywanie przeglądu warunków pracy, okresowej oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, opiniowanie podejmowanych przez pracodawcę środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, formułowanie wniosków dotyczących poprawy warunków pracy oraz współdziałanie z pracodawcą w realizacji jego obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • przeprowadzanie cyklicznych szkoleń dla pracowników z zasad właściwego użytkowania automatycznych defibrylatorów AED,
  • modyfikację programów ćwiczeń doskonalących w zakresie właściwego reagowania pracowników w przypadku wypadku przy pracy, ogłoszenia alarmu chemicznego, ewakuacji z budynków, ćwiczenie scenariuszy awaryjnych przy użyciu nowych środków pozoracji,
  • wdrożenie metodyki wyliczania kosztów wypadków przy pracy w aspekcie przyczyn technicznych, organizacyjnych i ludzkich we wszystkich spółkach grupy kapitałowej. 
Zobacz także: