Zintegrowany Raport Roczny Grupy LOTOS S.A. 2014

← Indeks Not Sprawozdania

15. Pozostałe aktywa niematerialne

w tysiącach złotych	31 grudnia 2014	31 grudnia 2013 (dane przekształcone)	1 stycznia 2013 (dane przekształcone)
Aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem, zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego
Aktywa związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego	196.676	185.676	15.356
Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem ropy naftowej i gazu ziemnego	208.287	333.037	382.127
Razem	404.963	518.713	397.483
Pozostałe aktywa niematerialne
Licencje, patenty, koncesje, znaki towarowe	101.251	93.607	91.286
Pozostałe	47.473	46.477	7.617
Razem	148.724	140.084	98.903
Razem	553.687	658.797	496.386

15.1 Aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem i oceną oraz zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego

w tysiącach złotych	Aktywa związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego				Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego			Razem
	Polska	Norwegia	Litwa	Razem	Polska	Litwa	Razem
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2014 (dane przekształcone)	9.608	297.589	11.645	318.842	6.459	477.207	483.666	802.508
Zakup	5.119	27.278	39	32.436	3.183	-	3.183	35.619
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(14.801)	293	(14.508)	-	13.260	13.260	(1.248)
Przeklasyfikowanie aktywów związanych z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego na aktywa produkcyjne (1)	-	-	(1.764) (2)	(1.764)	-	1.764 (2)	1.764	-
Likwidacja	(1.172) (3)	-	-	(1.172)	-	-	-	(1.172)
Pozostałe	(543)	4.740	-	4.197	6.079	-	6.079	10.276
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2014	13.012	314.806	10.213	338.031	15.721	492.231	507.952	845.983
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2014 (dane przekształcone)	7.215	-	-	7.215	3.566	124.828	128.394	135.609
Amortyzacja	1.777	-	-	1.777	164	40.517	40.681	42.458
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	-	-	-	-	4.166	4.166	4.166
Likwidacja	(1.172) (3)	-	-	(1.172)	-	-	-	(1.172)
Pozostałe	(543)	-	-	(543)	1.218	-	1.218	675
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2014	7.277	-	-	7.277	4.948	169.511	174.459	181.736
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2014 (dane przekształcone)	-	125.951	-	125.951	-	22.235	22.235	148.186
Utworzenie	-	14.439	-	14.439	-	100.604	100.604	115.043
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(6.312)	-	(6.312)	-	2.367	2.367	(3.945)
Wykorzystanie/Rozwiązanie	-	-	-	-	-	-	-	-
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2014	-	134.078	-	134.078	-	125.206	125.206	259.284
Wartość księgowa netto 31 grudnia 2014	5.735	180.728	10.213	196.676	10.773	197.514	208.287	404.963

w tysiącach złotych	Aktywa związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego				Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego			Razem
	Polska	Norwegia	Litwa	Razem	Polska	Litwa	Razem
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2013 (dane przekształcone)	8.580	150.725	-	159.305	6.786	470.412	477.198	636.503
Zakup	2.458	13.797	11.824	28.079	-	-	-	28.079
Nabycie aktywów Heimdal (1)	-	162.634	-	162.634	-	-	-	162.634
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(29.567)	(179)	(29.746)	-	6.795	6.795	(22.951)
Aport nakładów na zagospodarowanie złóż B-4, B-6 do spółki Baltic Gas Sp. z o.o. i wspólnicy sp.k.(2)	(1.430)	-	-	(1.430)	(327)	-	(327)	(1.757)
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2013 (dane przekształcone)	9.608	297.589	11.645	318.842	6.459	477.207	483.666	802.508
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2013 (dane przekształcone)	7.121	-	-	7.121	3.484	77.379	80.863	87.984
Amortyzacja	1.411	-	-	1.411	169	47.046	47.215	48.626
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	-	-	-	-	403	403	403
Aport nakładów na zagospodarowanie złóż B-4, B-6 do spółki Baltic Gas Sp. z o.o. i wspólnicy sp.k. (2)	(1.317)	-	-	(1.317)	(87)	-	(87)	(1.404)
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2013 (dane przekształcone)	7.215	-	-	7.215	3.566	124.828	128.394	135.609
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2013	-	136.828	-	136.828	-	14.208	14.208	151.036
Utworzenie	-	4.744	-	4.744	-	7.943	7.943	12.687
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(15.079)	-	(15.079)	-	84	84	(14.995)
Wykorzystanie/Rozwiązanie	-	(542)	-	(542)	-	-	-	(542)
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2013 (dane przekształcone)	-	125.951	-	125.951	-	22.235	22.235	148.186
Wartość księgowa netto 1 stycznia 2013 (dane przekształcone)	2.393	171.638	11.645	185.676	2.893	330.144	333.037	518.713

15.1.1 Aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem i oceną zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego

Nakłady na aktywa niematerialne związane z poszukiwaniem i oceną zasobów mineralnych Grupy w 2014 roku wyniosły 32.436 tys. zł (w roku 2013: 190.713 tys. zł). Wartość przepływów pieniężnych z tego tytułu stanowiła kwotę 48.574 tys. zł (w roku 2013: 169.480 tys. zł), natomiast pozostała do rozliczenia kwota zobowiązań inwestycyjnych na dzień 31 grudnia 2014 roku wynosiła 5.095 tys. zł (31 grudnia 2013: 21.233 tys. zł).

Grupa klasyfikuje aktywa niematerialne z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych do czasu gdy uzyska pewność technicznej wykonalności i ekonomicznej zasadności wydobywania tych zasobów.

Polska

W 2014 roku Grupa posiadała na terenie Morza Bałtyckiego osiem koncesji na poszukiwanie lub poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów. Są to obszary: Gotlandia, Rozewie, Łeba, Sambia E, Sambia W, Gaz Południe, Słupsk E, Słupsk W.

Nakłady poniesione przez Grupę w 2014 roku na przedłużenie koncesji i związanych z nimi praw użytkowania górniczego wyniosły 5.119 tys. zł (2013: 2.458 tys. zł).

Na dzień 31 grudnia 2014 roku wygasła koncesja oraz prawo użytkowania górniczego obszaru Sambia W. Wartość zlikwidowanych aktywów niematerialnych związanych z tym obszarem wynosiła 1.172 tys. zł.

Norwegia

Koncesje poszukiwawcze obszaru Heimdal

Na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa przeprowadziła test na utratę wartości aktywów pakietu Heimdal nabytych w grudniu 2013 roku przez spółkę LOTOS E&P Norge (GK LOTOS Petrobaltic S.A.), w tym udziałów w nowo odkrytych strukturach złożowych przed zagospodarowaniem: Frigg Gamma Delta (10%), Fulla (50%) oraz Rind (7,87%).

W wyniku przeprowadzonego testu na utratę wartości tych aktywów na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa ustaliła ich wartość odzyskiwalną na poziomie wartości użytkowej oszacowanej metodą zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych, przyjmując założenia zbieżne z założeniami przyjętymi do ustalenia wartości odzyskiwanej testowanych na dzień 31 grudnia 2014 roku produkcyjnych rzeczowych aktywów  trwałych wchodzących w skład pakietu aktywów Heimdal, jak opisano w nocie 13.1.3.

Na dzień 31 grudnia 2014 roku w wyniku przeprowadzonych testów na utratę wartości dokonano odpisu aktualizującego aktywa niematerialne związane ze złożem Rind w łącznej wysokości 13.823 tys. zł (27.640 tys. NOK), patrz nota 9.4.

Nakłady na poszukiwania i ocenę zasobów węglowodorów w ramach koncesji Heimdal wyniosły w 2014 roku 21.518 tys. zł i dotyczyły głównie licencji Trell (PL 102FG). Nakłady w roku 2013 w kwocie 162.634 tys. zł związane były z transakcją nabycia pakietu aktywów Heimdal (patrz nota 13 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2013).

Pozostałe koncesje poszukiwawcze w Norwegii

W latach 2013 i 2014 Grupa dokonała odpisu z tytułu utraty wartości skapitalizowanych kosztów badań wykonanych w ramach koncesji poszukiwawczych PL 498 oraz PL 497 na Morzu Północnym. W 2014 roku wartość odpisu z tytułu utraty wartości tych koncesji wyniosła 616 tys. zł (1.231 tys. NOK), patrz nota 9.4, natomiast w roku 2013 była to kwota 4.744 tys. zł (8.856 tys. NOK), patrz nota 9.3.

Nakłady na poszukiwania i ocenę zasobów węglowodorów w ramach pozostałych koncesji norweskich wyniosły w 2014 roku 5.760 tys. zł (2013: 13.797 tys. zł).

15.1.2 Koncesje związane z zagospodarowaniem i wydobyciem zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego

Polska

W ramach niematerialnych aktywów związanych z zagospodarowaniem i wydobyciem węglowodorów Grupa wykazuje koncesje dotyczące złóż B-3 i B-8 na terenie Morza Bałtyckiego.

Nakłady poniesione w 2014 roku na ww. aktywa wyniosły 3.183 tys. zł i dotyczyły nakładów na użytkowanie górnicze złoża B-3.

Litwa

Grupa posiada udziały w 17 lądowych złożach ropy naftowej na Litwie na 7 lądowych obszarach koncesyjnych (Plunge, Kłajpeda, Girkalai, Kretinga, Nausodis, Genciu oraz Gargzdai, z których 13 jest eksploatowane. 

Działalność wydobywcza realizowana jest przez spółki GK AB LOTOS Geonafta (AB LOTOS Geonafta, UAB Genciu Nafta, UAB Manifoldas). Ponadto Grupa posiada udziały we wspólnym przedsięwzięciu UAB Minijos Nafta.

Kluczowe aktywa ww. spółek obejmują złoża: Genciai (UAB Genciu Nafta), Girkalai, Kretinga, Nausodis (AB LOTOS Geonafta), Ablinga, Liziai, Siaures Vezaiciai, Auksoras (UAB Manifoldas), Agluonenai, Degliai, Pietu Siupariai, Pociai, Sakuciai, Siupariai, Uoksai, Vilkyciai (UAB Minijos Nafta). Na złożach Siaures Vezaiciai, Auksoras oraz Uoksai produkcja została zawieszona.

Na dzień 31 grudnia 2014 roku przeprowadzono testy na utratę wartości poszczególnych licencji produkcyjnych w spółkach GK AB LOTOS Geonafta: AB LOTOS Geonafta (złoża Girkaliai, Kretinga, Nausodis) oraz UAB Manifoldas (złoża Vėžaičiai, Ližiai, Ablinga).

Grupa ustaliła wartość odzyskiwalną testowanych aktywów na poziomie ich wartości użytkowej oszacowanej metodą zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych.

Główne założenia przyjęte do ustalenia wartości odzyskiwanej testowanych aktywów niematerialnych na Litwie na dzień 31 grudnia 2014 roku były następujące:

• okres prognozy przepływów pieniężnych odpowiada okresowi planowanej eksploatacji,
• stopa dyskonta odpowiada średnioważonemu kosztowi kapitału i skalkulowana została na poziomie 10%,
• wolumeny produkcji zgodne z niezależnym raportem złożowym przygotowanym przez Miller & Lents z uwzględnieniem aktualnej informacji geologicznej,
• poziom nakładów inwestycyjnych odpowiada prognozowanej wielkości produkcji.

Na potrzeby szacunków przyjęto następujące założenia cen ropy naftowej w USD/bbl (za baryłkę ropy):

• na lata 2015 – 2018 na poziomie zgodnym z założeniami cenowymi dostępnego rynkowego scenariusza,
• od roku 2019 ceny ropy naftowej przyjęto scenariusz braku zmienności notowań kontynuując poziom zbliżony z rokiem 2018 skorygowany o indeks inflacji.

W związku z dużą zmiennością rynku, w szczególności cen ropy naftowej, istnieje możliwość wystąpienia racjonalnie uzasadnionych zmian przyjętych założeń i zmiany te mogą spowodować konieczność aktualizacji wartości bilansowej aktywów GK AB LOTOS Geonafta. W celu określenia wpływu kluczowych czynników na wyniki testów przeprowadzono analizę wrażliwości przy następujących założeniach: cena ropy naftowej +/- 15%, wolumen produkcji +/- 15%, kurs USD/LTL +/- 15%.

W wyniku przeprowadzonych testów, na dzień 31 grudnia 2014 roku, dokonano odpisu aktualizującego wartość koncesji wydobywczych związanych ze złożami: Girkaliai, Kretinga, Vėžaičiai, Ližiai, Ablinga w łącznej wysokości 100.604 tys. zł (82.918 tys. LTL) oraz odpisu z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów  trwałych infrastruktury wydobywczej związanej ze złożem Ablinga w kwocie 2.708 tys. zł (2.232 tys. LTL), patrz nota 13.1.3 i nota 9.4.

Na dzień 31 grudnia 2013 roku przeprowadzono testy na utratę wartości poszczególnych licencji produkcyjnych w spółkach GK AB LOTOS Geonafta: AB LOTOS Geonafta (złoża Girkaliai, Kretinga, Nausodis) oraz UAB Genciu Nafta (złoże Genciu). Grupa ustaliła wartość odzyskiwalną testowanych aktywów na poziomie ich wartości użytkowej oszacowanej metodą zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych.

W przypadku aktywów związanych ze spółką UAB Manifoldas (złoża Kłajpeda, Troba) w 2013 roku nie przeprowadzano testów na utratę wartości aktywów wydobywczych, ponieważ kluczowe założenia przyjęte do alokacji ceny nabycia związanej z przejęciem przez AB LOTOS Geonafta pakietu kontrolnego spółki UAB Manifoldas nie uległy na dzień 31 grudnia 2013 roku istotnym zmianom w stosunku do szacunków wykonanych w związku z przeprowadzeniem w 2013 roku ostatecznego rozliczenia tej transakcji.

Główne założenia przyjęte do ustalenia wartości odzyskiwanej testowanych aktywów niematerialnych na Litwie na dzień 31 grudnia 2013 roku były następujące:

• okres prognozy przepływów pieniężnych odpowiada okresowi planowanej eksploatacji,
• stopa dyskonta odpowiada średnioważonemu kosztowi kapitału i skalkulowana została na poziomie 11%,
• wolumeny produkcji zgodne z niezależnym raportem złożowym przygotowanym przez Miller & Lents z uwzględnieniem aktualnej informacji geologicznej,
• poziom nakładów inwestycyjnych odpowiada prognozowanej wielkości produkcji.

Na potrzeby szacunków przyjęto następujące założenia cen ropy naftowej w USD/bbl (za baryłkę ropy):

• na lata 2014 – 2016 na poziomie zgodnym z założeniami cenowymi przyjętymi na potrzeby sporządzenia budżetów spółek Grupy Kapitałowej LOTOS z uwzględnieniem średniorocznych notowań z lat 2011 - 2013,
• od roku 2017 ceny ropy naftowej są zbieżne z założeniami przyjętymi na potrzeby akwizycji przez LOTOS E&P Norge AS udziałów w aktywach Heimdal (transakcje nabycia aktywów pakietu Heimdal opisano w nocie 13 Dodatkowych Informacji i objaśnień do skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2013).

W związku z dużą zmiennością rynku, w szczególności cen ropy naftowej, w celu określenia wpływu kluczowych czynników na wyniki przeprowadzonych w 2013 roku testów dokonano ich analizy wrażliwości przy następujących założeniach: cena ropy naftowej +/- 15%, wolumen produkcji +/- 15%, kurs USD/LTL +/- 15%. Na dzień 31 grudnia 2013 roku w wyniku przeprowadzonych testów na utratę wartości dokonano odpisu aktualizującego aktywa związanego ze złożem Girkaliai w wysokości 7.943 tys. zł (6.513 tys. LTL), patrz nota 9.3.

15.2 Pozostałe aktywa niematerialne

w tysiącach złotych	Patenty, znaki towarowe, koncesje i licencje	Pozostałe	Razem
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2014 (dane przekształcone)	175.733	67.118	242.851
Zakup	-	2.440	2.440
Z rozliczenia rzeczowych aktywów trwałych w toku budowy	17.048	4.742	21.790
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(837)	(837)
Przeklasyfikowanie do aktywów trwałych (lub grupy do zbycia) przeznaczonych do sprzedaży (1)	(114)	-	(114)
Sprzedaż	-	4	4
Likwidacja	(40)	(38)	(78)
Pozostałe	(150)	(60)	(210)
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2014	192.477	73.369	265.846
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2014 (dane przekształcone)	82.123	20.615	102.738
Amortyzacja	9.222	5.505	14.727
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(267)	(267)
Przeklasyfikowanie do aktywów trwałych (lub grupy do zbycia) przeznaczonych do sprzedaży (1)	(86)	-	(86)
Sprzedaż	-	4	4
Likwidacja	(40)	(21)	(61)
Pozostałe	-	52	52
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2014	91.219	25.888	117.107
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2014	3	26	29
Utworzenie	4	-	4
Wykorzystanie/Rozwiązanie	-	(18)	(18)
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2014	7	8	15
Wartość księgowa netto 31 grudnia 2014	101.251	47.473	148.724

w tysiącach złotych	Patenty, znaki towarowe, koncesje i licencje	Pozostałe	Razem
Wartość księgowa brutto 1 stycznia 2013 (dane przekształcone)	163.587	26.079	189.666
Zakup	-	39.379	39.379
Z rozliczenia rzeczowych aktywów trwałych w toku budowy	12.562	2.912	15.474
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(1.518)	(1.518)
Likwidacja	(179)	(14)	(193)
Pozostałe	(237)	280	43
Wartość księgowa brutto 31 grudnia 2013 (dane przekształcone)	175.733	67.118	242.851
Skumulowane umorzenie 1 stycznia 2013 (dane przekształcone)	72.298	18.436	90.734
Amortyzacja	10.249	2.062	12.311
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych	-	(293)	(293)
Likwidacja	(172)	(10)	(182)
Pozostałe	(252)	420	168
Skumulowane umorzenie 31 grudnia 2013 (dane przekształcone)	82.123	20.615	102.738
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 1 stycznia 2013	3	26	29
Utworzenie	-	-	-
Wykorzystanie/Rozwiązanie	-	-	-
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości 31 grudnia 2013	3	26	29
Wartość księgowa netto 31 grudnia 2013 (dane przekształcone)	93.607	46.477	140.084

Pozostałe aktywa niematerialne obejmują licencje dotyczące procesów technologicznych, w tym licencje na korzystanie z rozwiązań technologicznych używanych w Rafinerii, koncesje na wytwarzanie, magazynowanie oraz obrót paliwami, licencje na programy komputerowe, patenty, znaki towarowe oraz nabyte prawa do emisji dwutlenku węgla CO₂.

15.3 Pozostałe informacje dotyczące aktywów niematerialnych

W poniższej tabeli przedstawiono pozycje, w których ujęto amortyzację aktywów niematerialnych:

w tysiącach złotych	za rok zakończony 31 grudnia 2014	za rok zakończony 31 grudnia 2013 (dane przekształcone)
Koszt własny sprzedaży	42.570	49.160
Koszty sprzedaży	530	472
Koszty ogólnego zarządu	14.447	11.197
Zmiana stanu produktów oraz korekta kosztu własnego	(362)	108
Razem	57.185	60.937

Na dzień 31 grudnia 2014 roku wartość aktywów niematerialnych stanowiących zabezpieczenie zobowiązań Grupy wynosiła 155.525 tys. zł (31 grudnia 2013: 150.364 tys. zł). Zabezpieczenie ustanowione było na nabytych w 2013 roku aktywach Heimdal (transakcję nabycia aktywów pakietu Heimdal opisano w nocie 13 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2013).

Na dzień 31 grudnia 2014 roku nie ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej przyszłe zobowiązania umowne Grupy dotyczące nakładów na aktywa niematerialne wynosiły 552 tys. zł i dotyczyły licencji komputerowych. Na dzień 31 grudnia 2013 roku przyszłe zobowiązania inwestycyjne w kwocie 9.263 tys. zł były związane głównie z realizacją projektu EFRA polegającego na budowie instalacji opóźnionego koksowania oraz instalacji towarzyszących, a także system ETRM (ang. Energy Trading and Risk Management) i inne licencje.