-
Dane finansowe
2014 r. upłynął pod znakiem bardzo silnych wyzwań dla spółek branży paliwowej. Podejmowane przez nas decyzje i kroki udowodniły, że potrafimy szybko dostosować się do wymagającego otoczenia, aby zapewnić realizowanym projektom oczekiwany poziom opłacalności.
-
Wyniki segmentów
Przyjęty przez nas model zarządzania segmentowego wpływa na sprawność funkcjonowania oraz zapewnienie synergii kosztowej i przychodowej w skali całej organizacji.
-
List Wiceprezesa Zarządu
Rok 2014 upłynął pod znakiem bardzo silnych wyzwań dla spółek z branży paliwowej. Kroki poczynione przez Grupę Kapitałową LOTOS udowodniły, że potrafimy szybko podejmować decyzje pomagające dostosować się do wymagającego otoczenia, aby zapewnić realizowanym projektom oczekiwany poziom opłacalności.
-
Otoczenie biznesowe
Kluczowym czynnikiem, który w 2014 r. w sposób istotny oddziaływał na rynek naftowy zarówno na świecie, jak i w Polsce, a tym samym miał znaczący wpływ na wyniki Grupy Kapitałowej LOTOS, były notowania ropy naftowej i podążające za nimi notowania produktów naftowych.
-
Cele strategiczne
Strategia Grupy Kapitałowej LOTOS zakłada umacnianie naszej pozycji jako silnej, innowacyjnej i efektywnie rozwijającej się firmy, która odgrywa znaczącą rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski.
-
Model działania
Nasza działalność koncentruje się na wydobyciu i przerobie ropy naftowej oraz hurtowej i detalicznej sprzedaży produktów naftowych, do których należą: paliwa (benzyna bezołowiowa, olej napędowy i lekki olej opałowy), ciężki olej opałowy, asfalty, paliwo lotnicze, benzyna surowa, gaz płynny propan-butan (LPG) i oleje bazowe.
-
Szanse i ryzyka
W Grupie Kapitałowej LOTOS identyfikujemy ryzyka we wszystkich obszarach działalności. Najbardziej znaczące z punktu widzenia naszego funkcjonowania są ryzyka o charakterze finansowym oraz z obszaru poszukiwań i wydobycia. W analizie ryzyka uwzględniamy czynniki związane ze zrównoważonym rozwojem.
-
Podstawowe dane 2014
Pod względem przychodów ze sprzedaży osiągniętych w 2014 r. na poziomie ok. 28,5 mld zł zajmujemy 4. miejsce w grupie 500 największych firm w Polsce.

← Indeks Not Sprawozdania
18. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe aktywa
w tysiącach złotych | Nota | 31 grudnia 2014 |
31 grudnia 2013 (dane przekształcone) |
1 stycznia 2013 (dane przekształcone) |
---|---|---|---|---|
Aktywa finansowe | ||||
Długoterminowe aktywa finansowe | ||||
Pozostałe aktywa finansowe: | 31.1 | 71.102 | 194.002 | 86.435 |
Należności z tytułu kaucji | 20.631 | 23.089 | 28.555 | |
Należności z tytułu leasingu finansowego | 18.2 | 9.111 | 8.061 | 6.180 |
Udziały | 9.752 | 9.746 | 9.756 | |
Fundusz likwidacji zakładu górniczego (1) | 32.4.1 | 30.911 | 29.866 | 27.481 |
Depozyty zabezpieczające | 32.4.1 | - | 11.029 | 11.163 |
Środki pieniężne zablokowane na rachunkach bankowych | 32.3.1; 32.4.1 | - | 110.379 | - |
Pozostałe należności | 697 | 1.832 | 3.300 | |
Razem | 71.102 | 194.002 | 86.435 | |
Krótkoterminowe aktywa finansowe | ||||
Należności z tytułu dostaw i usług | 31.1 | 1.406.501 | 1.591.649 | 1.625.715 |
- w tym od jednostek powiązanych | 36.1 | 23.318 | 16.670 | 5.014 |
Pozostałe aktywa finansowe: | 31.1 | 1.260.931 | 197.631 | 172.787 |
Należności z tytułu kaucji | 10.085 | 23.089 | 10.483 | |
Lokaty | 32.4.1 | 31.432 | 29.593 | 122.501 |
Środki pieniężne zablokowane na rachunkach bankowych | 32.3.1; 32.4.1 | 179.377 | 103.559 | 18.320 |
Korekta rozliczenia pro&contra nabycia aktywów Heimdal | 6.1 | - | 12.323 | - |
Rozliczenia z tytułu wspólnych działań (złoża norweskie) (2) | 26.100 | - | - | |
Należności inwestycyjne | 86 | 13.144 | 2.457 | |
Depozyty zabezpieczające związane z korzystaniem z systemu dystrybucji i przesyłu paliwa gazowego | 7.342 | - | - | |
Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania - emisja akcji | 996.939 | - | - | |
Pozostałe należności | 9.570 | 15.923 | 19.026 | |
Razem | 2.667.432 | 1.789.280 | 1.798.502 | |
Razem aktywa finansowe | 2.738.534 | 1.983.282 | 1.884.937 | |
Aktywa niefinansowe | ||||
Długoterminowe aktywa niefinansowe | ||||
Przedpłaty na leasing lokomotyw | - | 6.663 | 8.990 | |
Prowizje związane z finansowaniem projektu B8 | 23.839 | - | - | |
Pozostałe | 12.347 | 10.316 | 11.807 | |
Razem | 36.186 | 16.979 | 20.797 | |
Krótkoterminowe aktywa niefinansowe | ||||
Należności z tytułu podatku od towarów i usług (VAT) | 71.262 | 51.895 | 165.152 | |
Pozostałe należności budżetowe inne niż podatek dochodowy | 178 | 632 | 2.114 | |
Ubezpieczenia majątkowe i inne | 16.729 | 4.522 | 5.704 | |
Przedpłaty na leasing lokomotyw | 2.336 | 2.336 | 2.336 | |
Rozliczenia z tytułu wspólnych działań (złoża norweskie) (2) | 357 | 27.158 | 41.756 | |
Akcyza od przesunięć międzymagazynowych | 36.661 | 27.237 | 29.678 | |
Zaliczki na dostawy i usługi | 9.457 | 9.503 | 7.523 | |
Pozostałe | 21.123 | 16.157 | 7.350 | |
Razem | 158.103 | 139.440 | 261.613 | |
Razem aktywa niefinansowe | 194.289 | 156.419 | 282.410 | |
Razem | 2.932.823 | 2.139.701 | 2.167.347 | |
w tym: | ||||
część długoterminowa | 107.288 | 210.981 | 107.232 | |
część krótkoterminowa: | 2.825.535 | 1.928.720 | 2.060.115 | |
- z tytułu dostaw i usług | 1.406.501 | 1.591.649 | 1.625.715 | |
- pozostałe | 1.419.034 | 337.071 | 434.400 |
(1) Środki pieniężne gromadzone na koncie bankowym Funduszu likwidacji zakładu górniczego (tworzonego zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 roku - Prawo Geologiczne i Górnicze oraz Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 roku) w celu pokrycia przyszłych kosztów likwidacji kopalń ropy naftowej, patrz nota 30.1 pozycja Fundusz likwidacji zakładu górniczego Morze Bałtyckie.
(2) Należności spółki LOTOS Exploration and Production Norge AS (GK LOTOS Petrobaltic S.A., segment wydobywczy) z tytułu wzajemnych rozliczeń pomiędzy operatorem a uczestnikami konsorcjum na poszczególnych złożach norweskich. Iinformacje na temat udziału i statusu Grupy w ramach wspólnych działań w Norwegii przedstawiono w nocie 13 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego za rok 2013 (patrz „Informacja dotycząca nabycia udziałów w norweskich koncesjach wydobywczych i poszukiwawczych – Heimdal).
Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz 31 grudnia 2013 roku na pozycję Lokaty składały się lokaty Jednostki Dominującej zakładane na zabezpieczenie spłaty odsetek od kredytów zaciągniętych na finansowanie inwestycji w ramach „Programu 10+” oraz na refinansowanie i finansowanie zapasów, o których mowa w nocie 27.1.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku na pozycję Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania - emisja akcji składały się środki pieniężne z emisji akcji serii D Grupy LOTOS S.A. ulokowane na wydzielonym rachunku bankowym Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. (patrz nota 21), do dnia rejestracji podwyższenia kapitału (patrz nota 37). Cele emisji akcji serii D zostały przedstawione w Prospekcie Emisyjnym opublikowanym dnia 13 listopada 2014 roku i obejmowały wybudowanie instalacji opóźnionego koksowania (tzw. Projekt EFRA) oraz zagospodarowanie złóż gazowych B-4 i B-6.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku w pozycji Środki pieniężne zablokowane na rachunkach bankowych wykazano środki pieniężne ulokowane na wyodrębnionym rachunku escrow w wyniku zawarcia porozumienia między stronami zaangażowanymi w realizację projektu YME w Norwegii (porozumienie szerzej opisano w nocie 35.1, patrz też nota 30.1 i nota 13). Łączna kwota zablokowanych środków pieniężnych o których mowa powyżej na dzień 31 grudnia 2014 roku wynosiła 179.377 tys. zł (31 grudnia 2013: 213.938 tys. zł).
Na dzień 31 grudnia 2013 roku na pozycję Należności inwestycyjne składały się głównie należności spółki LOTOS Exploration and Production Norge AS z tytułu sprzedaży urządzenia wiertniczego oraz należności spółki LOTOS Asfalt Sp. z o.o. z tytułu sprzedaży aktywów związanych z Zakładem Materiałów Hydroizolacyjnych w Jaśle. W 2014 roku należności Lotos Asfalt Sp. z o.o. zostały uregulowane. Wpływy pieniężne z tytułu tej transakcji zostały wykazane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych z działalności inwestycyjnej w pozycji Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Okres spłaty należności z tytułu dostaw i usług związany z normalnym tokiem sprzedaży wynosi 7 - 35 dni.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku na należnościach ustanowiono cesję z tytułu zabezpieczenia zobowiązań Grupy w wysokości 31.676 tys. zł (31 grudnia 2013: 3.156 tys. zł).
Charakterystyka instrumentów finansowych została zaprezentowana w nocie 7.23. Cele oraz zasady zarządzania ryzykiem finansowym opisano w nocie 32.
Analiza wrażliwości aktywów finansowych na ryzyko rynkowe związane ze zmianami kursów walut została przedstawiona w nocie 32.3.1.
Analiza wrażliwości aktywów finansowych na ryzyko rynkowe związane ze zmianami stóp procentowych została przedstawiona w nocie 32.4.1.
Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe aktywów finansowych została przedstawiona w nocie 32.6.
18.1 Zmiana stanu odpisów aktualizujących wartość należności
w tysiącach złotych | za rok zakończony 31 grudnia 2014 |
za rok zakończony 31 grudnia 2013 |
---|---|---|
Stan na początek okresu | 175.293 | 177.152 |
Utworzenie | 18.077 | 11.955 |
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | 12 | 34 |
Wykorzystanie | (11.222) | (10.974) |
Dekonsolidacja (LOTOS Tank Sp. z o.o.) (1) | - | (735) |
Rozwiązanie | (4.604) | (2.141) |
Pozostałe | 138 (2) | 2 |
Stan na koniec okresu | 177.694 | 175.293 |
(1) W listopadzie 2013 roku Grupa sprzedała 50% udziałów spółki LOTOS - Air BP Polska Sp. z o.o. (dawniej LOTOS Tank Sp. z o.o.) na rzecz podmiotu zewnętrznego).
(2) Dodatkowe kwoty zasądzone w toku postępowania sądowego.
Utworzenie i rozwiązanie odpisów aktualizujących wartość należności prezentowane jest w pozostałej działalności operacyjnej w zakresie należności głównych oraz w działalności finansowej w zakresie odsetek za nieterminową płatność. W sprawozdaniu z całkowitych dochodów odpisy z tytułu utraty wartości należności i ich odwrócenie prezentowane są przez Grupę jednostronnie (netto) w pozycjach: Pozostałe przychody/koszty operacyjne (zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości Grupa dokonuje kompensaty odpowiadających sobie tytułów pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych stosując regulacje MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” pkt. 34 i pkt. 35).
Na pozycję Utworzenie składa się kwota 15.928 tys. zł dotycząca należności głównych (w 2013 roku: 9.584 tys. zł) oraz kwota 2.149 tys. zł dotycząca odsetek (w 2013 roku: 2.371 tys. zł).
Na pozycję Rozwiązanie składa się kwota 2.850 tys. zł dotycząca należności głównych (w roku 2013: 1.279 tys. zł) oraz kwota 1.754 tys. zł dotycząca odsetek (w 2013 roku: 862 tys. zł).
W roku 2014 utworzenie i rozwiązanie odpisu z tytułu utraty wartości należności głównych Grupa ujęła w pozostałych kosztach operacyjnych w kwocie 13.078 tys. zł, na którą składały się kwoty: 15.928 tys. zł z tytułu utworzenia odpisu oraz 2.850 tys. zł z tytułu odwrócenia odpisu (patrz nota 9.4).
W roku 2013 utworzenie i rozwiązanie odpisu z tytułu utraty wartości należności głównych Grupa ujęła w pozostałych kosztach operacyjnych w kwocie 6.012 tys. zł, na którą składały się kwoty: 7.291 tys. zł z tytułu utworzenia odpisu oraz 1.279 tys. zł z tytułu odwrócenia odpisu (patrz nota 9.4). Ponadto w roku 2013 Grupa skompensowała utworzony odpis z tytułu utraty wartości należności głównych w kwocie 2.293 tys. zł z odpowiadającymi pozycjami wynikowymi w ramach pozostałej działalności operacyjnej.
Analiza wiekowania należności przeterminowanych nieobjętych odpisem aktualizującym przedstawia się następująco:
w tysiącach złotych | 31 grudnia 2014 | 31 grudnia 2013 |
---|---|---|
Do 1 miesiąca | 41.973 | 47.503 |
Od 1 do 3 miesięcy | 5.752 | 8.051 |
Od 3 do 6 miesięcy | 956 | 5.694 |
Od 6 miesięcy do 1 roku | 385 | 4.948 |
Powyżej 1 roku | 24 | 6.341 |
Razem | 49.090 | 72.537 |
Należności przeterminowane nie zostały objęte odpisem aktualizującym ponieważ podlegają one zabezpieczeniu przed ryzykiem kredytowym w postaci hipoteki, zastawu, ubezpieczenia, gwarancji bankowej lub poręczenia.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku i 31 grudnia 2013 roku udział należności z tytułu dostaw i usług pięciu największych odbiorców Grupy na koniec okresu sprawozdawczego wynosił odpowiednio 25% i 27% salda tych należności ogółem (indywidualnie od 2% do 12%). W ocenie Grupy, w odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług, z wyjątkiem należności od ww. odbiorców, nie występuje istotna koncentracja ryzyka kredytowego. Maksymalna ekspozycja Grupy na ryzyko kredytowe na dzień kończący okres sprawozdawczy jest najlepiej reprezentowana przez wartość księgową tych instrumentów.
18.2 Należności z tytułu leasingu finansowego
Grupa opracowała i wdrożyła System Partnerstwa Handlowego “Rodzina LOTOS”, który określa sposób prowadzenia stacji paliw. Grupa zawarła umowy partnerstwa handlowego z podmiotami, nazywanymi Partnerami, prowadzącymi stacje paliw na własne ryzyko i rachunek. Należności z tytułu umów partnerskich dotyczą nakładów poniesionych na wizualizację na stacjach paliw, które zostały oddane do użytkowania na podstawie umów zawieranych na okres 5–10 lat.
w tysiącach złotych | Minimalne opłaty leasingowe | Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych |
||
---|---|---|---|---|
31 grudnia 2014 |
31 grudnia 2013 |
31 grudnia 2014 |
31 grudnia 2013 |
|
Nie dłużej niż jeden rok (1) | 4.429 | 3.437 | 4.394 | 3.406 |
Od 1 roku do 5 lat | 8.951 | 7.604 | 8.881 | 7.534 |
Powyżej 5 lat | 232 | 532 | 230 | 527 |
Razem | 13.612 | 11.573 | 13.505 | 11.467 |
Minus niezrealizowane przychody finansowe | (107) | (106) | - | - |
Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych | 13.505 | 11.467 | 13.505 | 11.467 |
w tym: | ||||
część długoterminowa | 9.111 | 8.061 | ||
część krótkoterminowa | 4.394 | 3.406 |
(1) Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych wykazana jest w pozycji Należności z tytułu dostaw i usług.
Dodatkowe informacje i objaśnienia do skonsolidowanego sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część